مردم ایران از دیرباز تاکنون از دوستداران فرش بوده و هستند. به طوری که در ایران به هر خانه ای که قدم می گذارید، حداقل یک فرش زیبای ایرانی وجود دارد. صادرات فرش باعث شده تا تولید فرش به مقدار انبوه برسد و سالانه مقدار زیادی فرش با طرح ها و نقش های گوناگون خدمت مردم عرضه شود. تنوع در طرح و نقش فرش ها و همینطور زیبایی در بافت هر فرش، سبب شده تا ایرانیان از گذشته تاکنون انگیزه کافی برای خرید این فرش ها را داشته باشند. فرش های ایرانی علاوه بر جلوه هنری و زیبایی که به دکوراسیون خانه ها می دهند، فضای خانه را گرم و صمیمی می کند و به نوعی به خانه روح می‌بخشند. فرش های پر نقش و نگار ایرانی در دکوراسیون های کلاسیک، کاربرد ویژه ای دارند و جلوه ای خاص و پرنشاط به این گونه دکور می دهند. اما همان اندازه که این فرش ها زیبایی خاصی به خانه ها می‌بخشند، به طور کلی به همان اندازه هم نیازمند مراقبت و نگهداری هستند.
به طور کلی خطراتی که سلامت فرش را تهدید می‌کنند عبارت اند از پوسیدگی فرش، ریختن لکه های بزرگ و کوچک روی فرش مثل لکه لاک یا خون یا لکه های مواد شیمیایی، سوختن نواحی مختلف فرش، کپک زدگی در اثر مواجه طولانی با نم و رطوبت بالا، کدر شدن یا ضعیف شدن بافت فرش در اثر مواجه با نور مستقیم خورشید، پاره شدن فرش و غیره.
همانطور که گفته شد پاره شدن فرش نیز یکی از علت های از بین رفتن فرش است. که این اتفاق معمولا به هنگام شستشو رخ می‌دهد. پاره شدن فرش همینطور اکثرا در مواقعی رخ می دهد، که فرش بسیار کهنه باشد یا تار و پود آن بسیار ضعیف شده باشد. هر فرشی پس از مدت زمانی از خرید آن به دلیل های گوناگون نیاز به شستشو پیدا می کند. در واقع فرش ها به دلیل استفاده مکرر و روزمره سریع تر از سایر وسایل خانه آلوده می‌شوند و نیاز به شستشو پیدا می‌کنند. شستشوی فرش ها کاری اصولی و کمی دشوار است. شستشوی فرش ها یا به روش های سنتی و توسط خود افراد صورت می‌گیرد و یا به صورت ماشینی و با استفاده از دستگاه های مجهز انجام میشود. پاره شدن فرش اما در هر دو نوع شستشو ممکن است اتفاق بیفتد، به خصوص اگر فرش مورد نظر کمی قدیمی باشد. پاره شدن فرش اما خسارات بالایی دارد و از لحاظ اقتصادی نیز به صاحبان فرش ضرر هایی می زند، به خصوص اگر فرش مورد نظر فرشی دستباف باشد. فرش های دستباف از ارزش اقتصادی بسیار بالایی برخوردارند. همینطور بافت فرش های دستباف با ظرافت بالایی صورت می‌گیرد و در تار و پود آن ها از الیاف نرم و ظریفی استفاده شده است، که این موارد احتمال پاره شدن فرش را بیشتر از پیش کرده است. فرش ها هنگام شستشو تحت فشار های فیزیکی بالایی قرار می‌گیرند و برای اینگونه فرش ها احتمال پارگی در هر آن امکان دارد.
دلایل پارگی فرش
پارگی هایی که برای فرش های ماشینی و دستباف اتفاق می‌افتد، دلایل متفاوتی دارند. این دلایل شامل موارد زیر می‌شوند.
۱- فرسوده شدن و پوسیدگی بافت فرش
۲- حمل و نقل و جابه جایی غیر حرفه ای
۳- استفاده از دستگاه های شستشوی فرش به صورت نامناسب
۴- استفاده از شوینده های نامناسب و نامطلوب
۵- صدمات فیزیکی به فرش در شستشو به روش سنتی
۶- مرطوب ماندن و خیس بودن الیاف فرش به مدت طولانی
در تمامی موارد گفته شده احتمال پارگی فرش وجود دارد. برای جلوگیری از پاره شدن فرش، ما به شما پیشنهاد می کنیم، اگر فرش ماشینی یا دستباف دارید، حتما از زمان خرید از فرش های خود نگهداری کنید. بافت همه فرش ها ممکن است ضعیف و شکننده شود ولی با استفاده درست و اصولی از ابتدا می‌توان تا حدود زیادی از خوردگی بافت فرش جلوگیری کرد. نور مستقیم آفتاب و زیاد ماندن مواد شوینده روی فرش، بافت فرش و تار و پود آن را تا حدود زیادی در معرض شکنندگی قرار می‌دهند.
رطوبت و خیس ماندن فرش، هم تا حدود زیادی باعث پوسیدگی و یا حتی کپک زدن فرش می‌شوند و به بافت فرش صدمات جبران ناپذیری وارد می‌کند. پیشنهاد می کنیم بعد از هر شستشو، فرش های خود را به سرعت خشک کنید. تا رطوبت موجود در فرش ها به طور کامل خشک شود. برخی اوقات مشکل اصلی فرش اما الیاف و نخ های به کار رفته در آن است. الیاف غیر استاندارد و نامناسب اسباب پاره شدن زود هنگام فرش را فراهم می‌آورند. این گونه فرش ها شاید در هنگام خرید قیمت پایین تری داشته باشند، ولی بدانید و آگاه باشید که عمر محدود تری نیز دارند و ممکن است سریع دچار پوسیدگی و پارگی شوند. نکته مهم دیگر برای جلوگیری از پاره شدن فرش هنگام شستشو، استفاده از شوینده های مناسب است. شوینده ها باید با توجه به مقاومت فرش انتخاب شوند. با انجام اقدامات گفته شده می توان تا حدود زیادی از پارگی و خوردگی فرش جلوگیری کرد.
۵ مورد که باعث پوسیدگی فرش هنگام شستشو میشود.
۱- فرسودگی و کهنگی الیاف فرش
همانطور که گفته شد یکی از دلایلی که باعث پاره شدن فرش میشود، پوسیدگی و فرسودگی الیاف فرش است. فرسوده بودن الیاف فرش و یا قدیمی بودن آن درست زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد، که بخواهید آن ها را بشویید، یا به قالیشویی معتبر مانند قالیشویی پرند بسپارید. در این زمان ها با وجود تمامی مراقبت ها و احتیاط ها فرش پاره میشود. این گونه فرش ها مقاومت، استحکام و پایداری اولیه خود را از دست داده اند و در اثر کوچکترین فشار فیزیکی، پاره می‌شوند. فرش هایی با الیاف پوسیده همچنین در برابر شوینده های قوی تاب نمی‌آورند و این شوینده ها ممکن است سبب ریش ریش شدن یا پارگی کامل الیاف فرش شوند.
۲- نامناسب بودن و غیر استاندارد بودن الیاف فرش
همانطور که گفته شد، در هنگام خرید فرش حتما سعی کنید، به نوع الیاف و بافت فرش ها توجه کافی را داشته باشید. فرش هایی که دارای الیاف نامناسب هستند، قیمت پایین تری نیز دارند و بیشتر مردم را به خرید ترغیب می‌کنند. غافل از اینکه این فرش ها علاوه بر قیمت کم، ماندگاری کمی نیز دارند و ممکن است بعد از چند بار شستشو شکل و حالت اولیه خود را از دست داده و از بین بروند و یا حتی در حین شستشو پاره شوند.
۳- جا به جایی نادرست و غیر حرفه ای فرش
اگر قصد شستن فرش خود به روش سنتی را دارید، بهتر است حتما از دیگران برای جابه جایی آن کمک بگیرید تا صدمه ای به اعضای بدنتان وارد نشود، همچنین باید مراقب باشید که فرش در هنگام حمل به جایی گیر نکند و پاره نشود. بهتر است بدانید نباید فرش را در حالت خیس روی زمین بکشید. اگر قصد دارید فرش خود را برای شستشو به قالیشویی دهید، حتما از معتبر بودن قالیشویی اطمینان حاصل فرمایید. در یک قالیشویی خوب حتما افراد با تجربه و ماهری وجود دارند، که فرش را درست و اصلی شسته و جا به جا می‌کنند.
۴- استفاده از شوینده های مناسب برای الیاف فرش
همانطور که گفته شد انتخاب شوینده برای فرش بسیار حائز اهمیت است. شوینده های خیلی قوی ممکن است برای برخی فرش ها مضر باشند و شوینده های خیلی ضعیف ممکن است فرش را درست تمیز نکنند. بهتر است شوینده ای که برای شستن فرش مورد استفاده قرار می‌گیرد، فرش به طور کامل تمیز کنند و به فرش آسیب نزنند.
۵- استفاده از تجهیزات ناسالم و غیر استاندارد برای شستشوی فرش
در قالیشویی ها بهتر است از ابزار سالم و پیشرفته استفاده شود، چرا که ابزار غیر استاندارد و فرسوده ممکن است بافت فرش را تخریب کند و موجب پاره شدن فرش شود. به این جهت است که می‌گوییم انتخاب قالیشویی خوب و عالی در امر شستن فرش بسیار ضروری است. قالیشویی هایی که شستن فرش را به عهده می‌گیرند، همگی خدمات مشابهی را انجام می‌دهند ولی کیفیت این خدمات از سوی برخی قالیشویی ها بهتر است و همانطور که می‌خواهید فرش ها را تحویل شما می‌دهد. برای انتخاب یک قالیشویی خوب می‌توانید از تجربیات سایر افراد کمک بگیرید یا خودتان درباره آن قالیشویی تحقیق کنید. لازم به ذکر است که یک قالیشویی خوب ویژگی های زیر را داراست.
۱- برخورد خوب با مشتری و درک شرایط مشتری
۲- استفاده از ابزار و تجهیزات پیشرفته برای شستشوی فرش
۳- دارنده خدمات شستن فرش های دستباف
۴- ارائه فاکتور های رسمی قالیشویی
۵- استفاده از مواد شوینده مناسب برای فرش
۶-استفاده از کارشناسان و متخصصان دانا در شستشوی فرش ها
۷- داشتن آشنایی کامل با نحوه فرش شویی با استفاده از ابزار و تجهیزات
۸- داشتن آشنایی کامل به رنگ و کیفیت الیاف فرش
