فرش ها در انواع مختلفی هستند و جنس های مختلفی دارند، که از معمول ترین جنس های فرش می توان به انواع فرش های ماشینی و دستبافت اشاره کرد. امروزه با توجه به پیشرفت هایی که در این زمینه داشته ایم، فرش های ماشینی با کیفیتی بسیار عالی تولید و عرضه می شوند و به قدری مرغوب هستند که از ظرافت بسیار بالایی برخوردار می باشند، به گونه ای که با فرش دستبافت مو نمی زنند. با این تفاسیر لازم است که با برخی تفاوت های این دو فرش آشنا شوید، تا در هنگام خریداری به اشتباه نخورید. تفاوت های زیادی بین فرش های ماشینی و دستبافت وجود دارد، که با دقت کامل باید این تفاوت ها را مشاهده کرد؛ چرا که به ظاهر ممکن است شما متوجه ی آن نباشید. و اما می پردازیم به ۹ تفاوتی که در بین فرش های ماشینی و دستبافت وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:
۱- نوع بافت و طرح فرش
اولین تفاوتی که در این فرش ها می توان پیدا کرد، این است که فرش های ماشینی همان طور که از اسمشان مشخص است، توسط دستگاه و مانیتور تهیه و تولید می شوند، که این دستگاه ها مخصوص بوده و امروزه بسیار مجهز تر از گذشته می باشند و به صورت کاملا ظریف بافته می شوند. هر طرح دلخواهی که بخواهید می توانید بر روی این فرش ها پیاده کنید و همان طور که ذکر کردیم به دلیل این که این دستگاه ها بسیار پیشرفته هستند، طراحی و بافت فرش را به قدری ظریف و تمیز در می آورند، که باعث تفاوت هایی با فرش های دستبافت می شوند؛ اما در خصوص فرش های دستبافت هم باید گفت که این فرش ها هنر دست بافنده هستند و طرح هایی که بر روی این فرش ها پیاده می شود، خلاقیت بافنده است که اثری از خود خلق می کند. به همین دلیل ارزش معنوی این فرش ها بسیار زیاد است به قدری که جز هدیه های ارزشی محسوب می شود. هر طرح دلخواهی را بسته به توان بافنده بر روی فرش می توان پیاده کرد، به همین دلیل مانور زیادی در خصوص طرح نمی توان بر روی فرش های دستبافت انجام داد، اما اگر از گذشته تا به امروز فرش های دستبافت را مشاهده کنید، زیبایی خاصی را در هر کدام می توانید پیدا کنید.
۲- سرعت بافت فرش
مورد دوم که به وضوح مشخص است، سرعت تولید و بافته شدن هر کدام می باشد، که فرش های ماشینی به دلیل این که با دستگاه تولید می شوند، طبیعی است که سرعت تولیدشان بیش تر باشد، تا فرش های دستبافت که با دست بافته می شوند و حتی ممکن است بافته شدن یک فرش دستباف تا ۲ سال هم طول بکشد. سرعت بافته شدن فرش های دستبافت بسته به بافنده دارد، که سرعت عمل او تا چه حد باشد که معمولا اشخاصی که در این زمینه بسیار حرفه ای هستند، در کار خود سرعت عمل بسیار خوبی دارند و کار را می توانند زود تر از موعود تحویل دهند و البته این مورد را در نظر بگیرید که اگر فرش ریزه کاری زیادی داشته باشد، کار کمی سخت تر می شود و از سرعت عمل ممکن است بکاهد.
۳- جنس فرش
مورد سوم، جنس فرش های ماشینی و دستبافت است که به وضوح مشخص است که کدام الیاف طبیعی دارند و کدام الیاف مصنوعی. فرش های ماشینی به دلیل تهیه شدن آن ها توسط دستگاه از الیاف مصنوعی استفاده می کنند، که این الیاف معمولا از نایلون، پلی پروپیلن، پلی استر می باشد که هر کدام ویژگی های مخصوص به خود را دارند و اما در خصوص فرش های دستبافت که از الیاف طبیعی استفاده می شود، به همین دلیل است که این فرش ها بافت و جنسی حساس دارند و لازم است با ملایمت با آن ها برخورد شود، تا در حین کار دچار آسیب نشوند و معمولا این الیاف طبیعی شامل ابریشم، کتان می باشد، که این دو مورد هم همانند موارد الیاف مصنوعی ویژگی های مخصوص به خود را دارد.
۴- هزینه فرش
مورد چهارم هم می رسد به هزینه هایی که برای هر کدام پرداخت می شود. که به طور آشکار می توان فهمید هزینه ی خرید فرش ماشینی به نسبت فرش های دستبافت کم تر است و این مورد به دلیل جنس نخی که به کار می رود، که الیاف طبیعی گران تر است، زحمتی که صرف می شود که در فرش دستباف بیش تر است.
۵- کیفیت مواد اولیه
مواد اولیه فرش های دستبافت به دلیل این که از الیاف طبیعی هستند، بسیار بهتر و با دوام تر است. اما نکات مراقبتی بیش تر در خصوص آن ها انجام می شود، که اگر رعایت شود فرش تا سال ها باقی می ماند، اما اگر این نکات رعایت نشود، دوام آن ها بسیار کم خواهد شد و اما در خصوص فرش های ماشینی این است که الیاف مصنوعی است و کیفیتی که الیاف طبیعی دارد، را هرگز الیاف مصنوعی نخواهد داشت. اما دوام خوبی دارند و کیفیتی قابل قبول برخوردارند و همانند فرش های دستبافت، اگر به خوبی از آن ها استفاده شود تا سال ها، سالم باقی خواهند ماند.
۶- کیفیت بافت
مورد بعدی کیفیت بافت است که در فرش های دستبافت به دلیل این که توسط بافنده، بافته می شود گره های فرش بسیار سفت و محکم تر است اما در فرش های ماشینی که کار با دستگاه است، این محکم و سفت بودن به اندازه ی فرش های دستبافت نخواهد بود و این نکته را در نظر بگیرید که هر چه گره سفت تر، دوام و ماندگاری فرش بیش تر و کیفیت بافت بالاتر خواهد بود.
۷- تنوع طرح فرش
تنوع طرح هم تفاوت دیگر در این دو جنس از فرش است، که یقیناً فرش های ماشینی بسیار متنوع تر از فرش های دستبافت خواهند بود و این مورد به دلیل دستگاهی بودن این فرش ها است که هر طرحی که باشد به راحتی بر روی فرش قابل اجرا می باشد.
۸- ریشه های فرش
در فرش های دستبافت، ریشه ها در امتداد نخ های تارو پود از دل فرش بیرون آمده اند. اما در فرش های ماشینی ریشه پس از اتمام کار به ان دوخته شده است.
۹- پشت فرش
پشت فرش های ماشینی، به دلیل بافت دستگاه بسیار منظم است اما در فرش های دستبافت این نظم کمتر است.
مشخصات ظاهری فرش
اگر بخواهیم مشخصات ظاهری فرش ها را بگوییم، در اولین مورد که به راحتی قابل تشخیص است، تنوع بالا در رنگ و طرح فرش ها است که اگر این تنوع زیاد باشد، فرش از جنس ماشینی می باشد و اگر تنوع کم است، فرش دستبافت می باشد. این یک نمونه از مشخصات ظاهری است که بدون فکر هم می توانید به راحتی ببینید و بفهمید. و مورد بعدی در خصوص ریشه های فرش است که این ریشه ها در فرش ماشینی از فرش جدا است و پس از تولید فرش به آن گره زده می شود، اما در فرش های دستبافت به خود فرش متصل است و نیاز به اتصال مجدد ندارد. از نکات ظاهری تنها این دو مورد به وضوح مشخص است که می توانید به راحتی در حین خرید به کار ببرید.
راه های تشخیص فرش دستبافت از فرش ماشینی
۱- به پشت حتما نگاه کنید و در کنار یکدیگر قرار دهید، تا تفاوت را به درستی مشاهده کنید. که در پشت فرش های دستبافت گره هایی که زده شده است، به دلیل این که با دست صورت گرفته دارای ناهماهنگی هایی می باشد، که در فرش های ماشینی گره ها کاملا صاف و یکدست می باشد.
۲- راه بعدی جهت تشخیص، لبه های فرش است که در فرش های دستبافت، این لبه ها با دست دوخته شده است و به اصطلاح کوک خورده می باشد ولی فرش های ماشینی به صورت صاف و یکدست به وسیله ی دستگاه، دور دوزی شده است.
۳- در فرش های دستبافت، ناهماهنگی و عدم تقارن طرح ها دیده می شود، که ناشی از خطای انسانی است که کاملا طبیعی است اما در فرش های ماشینی کار بسیار دقیق و تمام نقش ها متقارن می باشند.
۴- از نظر طول عمر، فرش های دستبافت با این که نسبت به فرش های ماشینی حساس تر هستند، اما اگر به خوبی از آن ها نگهداری شود، طول عمر بیش تری نسبت به فرش های ماشینی خواهند داشت.
۵- و اما مورد آخر هم می پردازیم به نحوه ی شست و شو که در هر کدام کاملا متفاوت است؛ چرا که هرکدام جنس و ویژگی های مخصوص به خود را دارند و مواد شوینده های مصرفی و نحوه ی شست و شوی هر کدام با یکدیگر کاملا متفاوت است، که برای با کیفیت شسته شدن هر کدام بهتر است از خدمات قالیشویی های معتبر استفاده کنید.
